Kiến thức rượu vang

Lịch Sử Rượu Vang

● Rượu vang là một sản phẩm nguyên chất thu được từ sự lên men rượu toàn phần hoặc một phần từ nho tươi ép ra nước, hoặc từ hỗn hợp nước nho và bã nho ép ra nước.

● Khoảng 2000 năm trước Công nguyên, rượu nho đã có mặt ở Ai Cập

● Đến thế kỷ thứ 6 trước Công nguyên, cây nho xuất hiện ở vùng Địa Trung Hải thuộc nước Pháp bây giờ. Người Gaulois đã nghĩ ra việc nuôi rượu trong thùng gỗ.

● Năm 1935, Viện kiểm chứng quốc gia về sản phẩm rượu vang chất lượng cao (INAO) được thành lập. Cho đến nay, nhiều nước trên thế giới vẫn coi INAO là người đảm bảo cho rượu vang Pháp giữ được phẩm chất cao nhờ các quy định ngặt nghèo

● Cũng từ đầu thế kỷ thứ 20, rượu vang không những chỉ là một đồ uống như những đồ uống khác mà đã trở thành một chủ đề văn hóa như văn chương, âm nhạc hay hội họa. Khắp nơi ở Pháp, ở Châu Âu, Châu Mỹ hay Châu Úc, các buổi tọa đàm về văn hóa rượu vang ngày càng thu hút được thính giả

 

 

 

KIẾN THỨC RƯỢU VANG

Các giống nho sản xuất vang đỏ

  1. Merlot:

Tạo ra các loại rượu đậm màu, khá tròn trịa, ngậy béo với các hương vị hoa quả, lá mục và da thuộc, vị chát không nhiều.

4. Grenache:

Tạo các loại rượu thơm ngon, đậm màu, tròn trịa,ít chua,độ cồn cao. Giống nho chủ yếu ở vùng Cootes du Rhone và Chateauneuf – du – Pape, nhưng cũng rất phổ biến ở vùng Languedoc – Roussillon.

 

7. Mourvedre

Vang có màu rất đậm, độ sánh cao và giàu chất chát. Vang được đựng trong thùng gỗ sồi tới 18 tháng, có thể giữ được rất lâu, chỉ nên đem ra uống sau 3-5 năm. Khi đó, hương vị rượu sẽ đạt đến mức tuyệt đỉnh: có mùi hoang dã, mùi cam thảo, mùi gia vị và da thuộc.

 

 

 

 

 

  1. Cabernet Franc

Rượu có hương vị thơm với tính chất hoa quả và vị hơi ngai ngái của cỏ ướt, chất chát mạnh hơn giống Merlot

5. Carrignan

Tạo cho các loại rượi đậm màu, ít thơn, nhiều chất chát. Sẽ rất tốt nên phối hợp với các giống nho béo và nhiều hương vị.

8. Syrah:

Khi còn trẻ, rượu có mùi hoa quả(nhất là hoa Violette); giữa chừng xuân sẽ có mùi hạt tiêu và da thuộc Vang đậm và giàu chất chát, ít bị oxi hóa

  1. Cabernet Sauvignon

Rượu có mùi rất thơm, khi có tuổi sẽ trở nên mạnh mẽ vừa mềm mỏng, chất chát nhiều nhưng quý phái. Đây là giống nho chính của các vùng rượu vang có chất lượng tuyệt hảo Mesdoc Vàgraves (Bordeaux)

6. Cinsault

Màu nhạt, nhiều vị hoa,quý phái, mềm mại, ít chất chát,không giữ được lâu. Đây là giống nho được sử dụng nhiều để làm rượu hồng và rượu đỏ mới (Vins Primeurs).

9. Syrah:

Vang giàu hương vị, chuyển khá nhanh từ mùi hoa quả sang mùi da lông thú. Được sử dụng trong hỗn hợp rượu champagne và vang sủi.

 

KIẾN THỨC RƯỢU VANG

Sản xuất rượu vang đỏ

● Cần khoảng từ 1,3-1,5kg nho tươi để thu được 1 lít rượu vang.

● Các giai đoạn chủ yếu trong quá trình sản xuất rượu là:

● Tách cuống nho khỏi chùm nho

● Ép nước nho

● Ủ nho và lên men: Sau khi ép, nước nho được lọc cặn, cho thêm một lượng nhỏ khí sulfua để diệt khuẩn và đươc nuôi trong thùng inox hoặc thùng bê tông tráng sơn thực phẩm (Expoxy) hay thùng gỗ sồi.

● Rượu vang đỏ chỉ có thể làm từ nho đỏ, trong khi đó rượu vang trắng có thể làm từ nho đỏ hay nho trắng

 

 

 

KIẾN THỨC RƯỢU VANG

Sản xuất rượu vang đỏ

Bước 1:Nghiền Nho – Crush                                     Bước 4:Lọc

Bước 2: Ép nho – Press                                             Bước 5:Ủ rượu – Barrel

Bước 3: Lên men – Fermentation                             Bước 6:Đóng chai-Bottle

Lên men chính(lên men tự nhiên ở nhiệt độ 20-220C)

Lên men phụ ở nhiệt độ 15-180C trong 15-20 ngày

Nho đỏ được hái, đưa về xưởng hoặc nhà máy rồi được ép nhẹ để làm bật hạt nho khỏi quả nho. Sau đó, người ta tăng độ ép để thu được nước nho và bã nho. Nho sau khi được ép sẽ chuyển qua khâu tách cuống nho khỏ chùm nho. Công đoạn này có mục đích tránh cho cuống nho tiếp xúc với nước nho và làm cho rượu có mùi ngai ngái của cỏ ướt. Nước nho và bã nho ngay sau đó được đưa vào các bồn chứa lớn bằng inox hoặc bê tông quét sơn thực phẩm (Epoxy). Rượu trong bồn sẽ lên men từ 4-10 ngày. Trong khoảng thời gian đó, chất màu và chất chát (tannin) sẽ hòa lẫn vào hỗn hợp lỏng gồm nước nho và bã nho. Người ta có thể thu được rượu có màu sắc và độ chát theo ý muốn tùy theo thời gian ủ nho trong thùng chứa.

 

 

KIẾN THỨC RƯỢU VANG

Sản xuất rượu vang đỏ

Thu hoạch nho

Nghiền nho

Ép nho

Lên men

 

Thành phẩm

Đóng chai

Ủ thùng gỗ sồi

 

 

KIẾN THỨC RƯỢU VANG

Sản xuất rượu vang đỏ

Thử nếm rượu vang được chia ra làm 3 giai đoạn, nhờ 3 giác quan chính: mắt, mũi và miệng

 THỬ BẰNG MẮT

         Rượu trong hay đục, áo rượu (Robe du Vin) có rực rỡ hay xỉn tối, màu sắc áo đậm hay nhạt, đường rua của áo rượi có màu gì?

  THỬ BẰNG MŨI

      Bước đầu, bạn ngửi rượu bất động trong ly. Sau đó, bạn lắc ly cho rượu trong ly tiếp xúc nhiều hơn với khí oxy và phát huy được hết hương vị của nó. Dí mũi vào ly, hít mạnh để cảm nhận những hương vị đó. Nếu cần, bạn có thể lặp đi lặp lại động tác này.

      Tiếp đó là giai đoạn đánh giá sự đậm đặc hay nhạt nhẽo của hương vị, chất lượng hương vị và xuất xứ của hương vị đó.

                  ◦ Mùi quả: chuối, cam, chanh, bưởi, ổi, táo, đào, lê, anh đào, chanh leo, dứa, xoài, dâu tây, nho đen…

                  ◦ Mùi hoa: hoa hồng, hoa lan, hoa đào gai, hoa đoạn, hoa violette..

                  ◦ Mùi cỏ, mùa rêu: cỏ mới cắt, ớt xanh, rong rêu, rơm rạ ướt…

                  ◦ Mùi hóa chất: dấm chua, rượu hả hơi, rượu cồn mạnh…

                  ◦ Mùi gia vị: hạt tiêu, ớt bột, cà-ri, hồi, quế, vani…

                  ◦ Mùi da thú: da thuộc, lông thú khô hoặc ướt, mùi xạ hương, mùi chồn cáo…

                  ◦ Mùi các chất rang, chất cháy: cà phê, caramen cháy, Chocolates, bánh mì nướng…

                  ◦ Mùi nhựa cây: thông, tùng, trắc…

THỬ BẰNG MIỆNG

Đây là giai đoạn cuốn, cho phép xác định chính xác “ hương vị rượu” và sự hài hòa giữa 3 yếu tố cấu thành của rượu vang: chất chua (acidité), chất ngọt – chất béo (moelleux) và chất chát (tanin). Giai đoạn nếm bằng miệng lại chia ra thành 3 giai đoạn nhỏ:

             ◦ Bắt đầu nếm: cho phép bạn cảm nhận các vị ngọt, mặn, chát, cũng như các cảm giác đăng, cay hay độ cồn cao.

             ◦ Nếm

             ◦ Sau nếm: phân tích hương vị xem có hài hòa hay khó chịu và thời gian hương vị đọng lại ở trong miệng.

 

KIẾN THỨC RƯỢU VANG

Phục vụ rượu vang

◦ Cắt một đường xung quanh cổ chai dưới ngấn thứ hai (chai không được xoay chuyển, chỉ xoay mũi dao).

◦ Sử dụng dụng cụ chuyên gia thử nếm rượu vang. Đặt mũi xoắn nhọn vào tim nút chai, vặn nhẹ nhàng, chú ý không cho mũi xoắn chọc xuyên qua nút chai.

◦ Rút nhẹ nhàng bằng đòn bẩy, khi nút chai đã gần ra hết, khẽ nghiêng nút chai, rút nhẹ nhàng bằng ngón cái và ngón trỏ cho không khí vào từ từ, tránh tiếng kêu đột ngột làm phiền khách và rượu có thể bắn ra ngoài.

◦ Ngửi nút chai xem có vấn đề gì không, sau đó rót một chút ra ly và ý tứ khẽ nghiêng người để thử rượu.

 

KIẾN THỨC RƯỢU VANG

Rượu vang và thực phẩm phù hợp

◦ Nguyên tắc chung là không nên dùng quá 3 loại rượu trong một bữa ăn

◦ Kinh nghiệm cho thấy ta nên dùng:

   ▪ Rượu vang trắng khô trước rượu vang trắng đậm,

   ▪ Tiếp đến rượu vang hồng,

   ▪ Rượu vang đỏ nhẹ trước vang đỏ đậm,

   ▪ Vang đỏ ít tuổi trước vang đỏ lâu năm

                               

 

 

KIẾN THỨC RƯỢU VANG

Rượu vang và thực phẩm phù hợp

 

KIẾN THỨC RƯỢU VANG

Rượu vang và thực phẩm phù hợp

 

KIẾN THỨC RƯỢU VANG

Rượu vang và thực phẩm phù hợp

Rượu vang trắng nhẹ, do có nhiều acid nên hơi chua. Vang trắng rất hợp để uống với các món khai vị nhẹ, có vị chua như: gỏi, salad dầu giấm.

 

Những loại thơm mùi trái cây nên dùng với các món hải sản được chế biến theo kiểu luộc, hấp. Vang trắng rất hợp với các món như: cua, ghẹ hấp dùng với muối tiêu chanh, mực hấp chấm nước mắm gừng.

 

KIẾN THỨC RƯỢU VANG

Rượu vang và thực phẩm phù hợp

Với tính chất tươi mát, trẻ trung và ngát hương trái cây, vang hồng chính là rượu vang của mùa hè.

 

Vang hồng rất dễ kết hợp với các món ăn, đặc biệt là món khai vị, các món ăn nóng và nguội như: súp hải sản salad, món trộn cà chua và ớt chuông, dưa leo cá hành đỏ,…

 

Vang hồng cũng được dùng với cá, sò và tôm hùm. Tuyệt vời hơn khi kết hợp với các món ăn Ý như: pizza hải sản, gà nướng, heo nướng, xúc xích các loại,…

 

Điều lưu ý ở đây, vang hồng không thể hòa hợp với các món nặng mùi. Đây có lẽ là lý do vì sao ta không uống vang hồng giữa mùa đông.

 

 

 

KIẾN THỨC RƯỢU VANG

Phân biệt rượu vang thật,giả

Màu sắc rượu:

Khi đưa chai ra ánh sáng, đối với rượu vang trắng, nếu là những năm 1993, ít nhất rượu phải có màu vàng sẫm hoặc màu hổ phách. Đối với rượu vang đỏ, rượu sẽ có màu hồng ngọc hoặc màu ngói tươi. Cũng có thể thấy trong một số chai rượu vang đỏ một chút cặn ở đáy chai (nếu rượu thực sự được giữ lâu năm)

 

Nhãn chai vang:

Rượu vang thật được dán bằng máy và bằng keo dán công nghiệp nên nhãn mịn màng, tương đối đễ bóc nếu nuôi vỏ chai vào nước nóng, trong khi nhãn các chai vang giả được dán bằng keo dán chất lượng tồi nên nhãn chai không được mịn, lại được dán rất chắc, khi bạn lấy nhãn chai khỏi vỏ chai rất hay bị rách.

 

Nút thiếc bảo vệ:

Nếu vang Bordeaux thật, bạn có thể xoay nút thiếc dễ dàng vì nút thiếc được đóng bằng máy, trong khi ở các chai vang giả nút thiếc được đóng bằng tay, nhiều khi lại dán thêm cồn nên khó xoay chuyển xung quanh cổ chai

 

Kiểu dáng chai:

Tất cả các chai Bordeaux đỏ và trắng khô đều có màu xanh lá cây phơn phớt(để hạn chế ánh sáng) và đáy chai lõm. Các chai rượu ngọt(Sauternes,Loupiac,Sainte – Croix – du – Mont…) có màu trắng và đáy chai lõm.

Năm đóng chai:

Người Việt Nam cho rằng đã là Bordeaux thì càng lâu năm càng quý nên các nhà làm rượu giả đã lợi dụng yếu tố này để in các nhãn chai Bordeaux với năm đóng chai từ 1993 – 1997. Điều cần phải biết, đây là những chai Bordeaux hết sức bình thường. Ở Pháp thời hạn sử dụng đối với Bordeaux trắng loại này từ 2- 3 năm,rượu đỏ từ 4-5 năm là tối đa trong những điều kiện bảo quản tối ưu (hầm rượu ít ánh sáng, nhiệt độ ổn định thường xuyên từ 13-150C, độ ẩm không khí từ 65 – 75 độ). Do đó, rượu vang Bordeaux không tên tuổi thược những năm sản xuất này, nếu không phải là giả thì cũngđã hỏng, trở thành “dấm chua”.

 

Các nhà làm rượu giả do kiến thức có hạn nên nhiều khi nhầm lẫn giữa các giống nho làm rượu

Lỗi thường gặp là trên cả rượu vang đỏ và vang trắng đều ghi các giống nho làm rượu giống nhau: Cabernet Sauvignon, Cabernet Franc và Merlot. Trong thực tế, đây là các giống nho dùng làm rượu vang Bordeaux đỏ, còn rượu Bordeaux trắng làm từ các dòng nho Sauvignon Blanc và Sémilon

 

Một lỗi thường gặp khác là trên một số nhãn chai Bordeaux giả có đề chữ “mise en bouteille par AOC 1993”, có nghĩa là đóng chai bởi AOC năm 1993.

Thực ra AOC là chữ viết tắt tiếng Pháp “Appellation d’OrigineControlée” có nghĩa là sản phẩm có nguồn gốc xuất xứ được xác định, thay vì phải viết “mise en bouteille au Chateau ou en Domaine” (có nghĩa là đóng chai tại lâu đài hay lãnh địa – nơi sản xuất rượu vang). Bản thân chữ Bordeaux đã có nghĩa là AOC rồi.

 

KIẾN THỨC RƯỢU VANG

Rượu vang và sức khỏe

* CHỐNG LÃO HÓA:

Rượu vang đỏ giúp kéo dài được tuổi tho nhờ vào tố chất resveratrol và polyphenol. Việc sử dụng chất resveratrol cho phép tăng enzyme SIR2 được coi là tố chất làm trẻ hóa và ổn định AND trong cơ thể.

         “Theo tờ New York Times, bác sĩ Leonard Guarante của học viện kỹ thuật Massachussets đã tuyên bố rằng nếu con người cũng có những phản ứng tương tự như vi khuẩn đối với tốt chất resveratrol thì tuổi thọ của họ sẽ được tăng lên 30%”

* TỐT TIM MẠCH:

Việc sử dụng rượu vang đỏ điều độ (1 – 3 ly/ngày) có tác dụng rất tốt đối với bệnh tim mạch. Nghiên cứu khoa học cho thấy tỷ lệ bệnh tim mạch ở các đối tượng uống rượu vang điều độ, thường xuyên thấp hơn so với các đối tượng không bao giờ uống rượu vang. Hiện tượng này được lý giải bởi trong rượu vang đỏ có các chất lão hóa và chất chát.

Rượu vang và sức khỏe

* CHỐNG VI TRÙNG

Một nhóm nhà nghiên cứu Mỹ đã chứng minh rằng uống rượu vang có lợi trong việc chống lại các vi trùng lỵ ghê gớm như Salmonelles trong dạ dày. Hiệu quả chống vi khuẩn gây hại ở rượu vang lớn hơn các loại rượu khác, bởi trong rượu vang có nhiều axit chua có tác dụng diệt khuẩn, trong khi các loại rượu khác chỉ có cồn, dễ bay hơi và thoái hóa

* CHỐNG UNG THƯ:

Việc nuôi rượu vang trong thùng gỗ sồi không chỉ đem lại hương vị thơm ngon mà còn đem lại nhiều lợi ích khác. Nếu không tiếp xúc với gỗ rượu vang sẽ không có các tố chất acustissimin A là một tốt chất chống các khối u ác rất hiệu nghiệm. Tố chất acutissimin A sẽ ngăn chặn sự phát triển của các uac bằng cách bao vây rất có hiệu quả tế bào gây bệnh. Trong bình thí nghiệm vô trùng, tố chất acutissimin có hiệu quả gấp 250 lần một loại thuốc chống ung thư đang được sử dụng, thuốc Étopisode VP16 – Stéphane Quideau đăng trên tạp chí quốc tế “AngewandteChimic” của Đức.